Trong nhiều thập kỷ qua, than đá đã đóng vai trò quan trọng trong sản xuất năng lượng toàn cầu. Đây là nguồn nhiên liệu hóa thạch rẻ, dồi dào và dễ khai thác, đặc biệt ở các quốc gia đang phát triển. Tuy nhiên, việc sử dụng than ngày càng bị đặt dấu hỏi lớn do những ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và sức khỏe con người.
Theo thống kê của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), than vẫn chiếm khoảng 35% trong tổng sản lượng điện toàn cầu vào năm 2023. Tại Việt Nam, các nhà máy nhiệt điện than đang cung cấp hơn 40% lượng điện tiêu thụ, góp phần quan trọng vào ổn định an ninh năng lượng quốc gia.
Tuy nhiên, mặt trái của việc sử dụng than là không thể phủ nhận. Quá trình đốt than phát thải một lượng lớn khí CO₂ – nguyên nhân chính gây biến đổi khí hậu. Bên cạnh đó, bụi mịn, khí SO₂, NOx và các kim loại nặng như thủy ngân phát tán ra môi trường gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe cộng đồng. Nhiều nghiên cứu cho thấy, khu vực xung quanh các nhà máy nhiệt điện than thường ghi nhận tỷ lệ mắc bệnh hô hấp và tim mạch cao hơn hẳn so với các vùng khác.
Ngoài ra, việc khai thác than cũng gây ra hàng loạt hệ lụy như suy thoái đất, ô nhiễm nguồn nước, mất rừng và ảnh hưởng tới đời sống người dân địa phương. Những tác động tích lũy này đang tạo ra áp lực ngày càng lớn buộc các quốc gia phải chuyển dịch sang các nguồn năng lượng sạch hơn.
Trong bối cảnh đó, nhiều nước phát triển đã cam kết loại bỏ dần than ra khỏi hệ thống điện. Liên minh chấm dứt điện than (Powering Past Coal Alliance), với sự tham gia của hơn 50 quốc gia và tổ chức, đã đặt mục tiêu chấm dứt sử dụng than không có công nghệ thu giữ carbon (CCS) vào những năm 2030 – 2040. Ngay tại Việt Nam, Chính phủ cũng đã cam kết tại COP26 rằng sẽ hướng đến mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, đồng nghĩa với việc giảm dần sự phụ thuộc vào than.
Dẫu vậy, việc chuyển đổi không thể diễn ra trong một sớm một chiều. Than vẫn là nguồn năng lượng “trụ cột” ở nhiều quốc gia. Việc loại bỏ hoàn toàn than cần sự đầu tư lớn vào năng lượng tái tạo, hiện đại hóa lưới điện và các chính sách hỗ trợ chuyển dịch công bằng cho người lao động trong ngành khai thác than.
Tóm lại, than vẫn đang đóng vai trò quan trọng trong hệ thống năng lượng hiện nay, nhưng đồng thời cũng là nguồn gây ô nhiễm lớn. Cần có chiến lược rõ ràng, từng bước thay thế bằng các nguồn năng lượng sạch, nhằm đảm bảo phát triển bền vững và bảo vệ môi trường cho các thế hệ tương lai.
Cám ơn bạn đã gửi đánh giá cho chúng tôi! Đánh giá của bạn sẻ giúp chúng tôi cải thiện chất lượng dịch vụ hơn nữa.
.png "User"){kind=icon}
ĐÁNH GIÁ SẢN PHẨM